خوش آمدید. در آموزش های قبلی چند تمرین پایه گیتار برای شروع از صفر را یاد گرفتید و حالا وقت آن هست که  کمی با مسائل تئوری موسیقی بیشتر آشنا شوید. در تصویر زیر برای شما نمونه ای از نت گیتار را آورده ایم. برای خواندن این علائم باید نت خوانی گیتار را یاد بگیرید.

نمونه نت گیتار

تئوری موسیقی گیتار :

برای آن که بتوانیم نت های نوشته شده در تصویر بالا را بخوانیم باید کمی با تئوری موسیقی آشنا باشیم. در حقیقت تئوری موسیقی یک زبان مشترک بین نوازندگان و نویسندگان موسیقی است. به همین دلیل قطعات نوشته شده برای نوازندگان کل دنیا با زبان های مختلف به راحتی قابل درک و فهم است. پس ما با یادگیری تئوری موسیقی می توانیم قطعات نوشته شده موسیقی را بخوانیم و بر روی ساز اجرا کنیم و یا حتی قطعات خودمان را بنویسیم. برای شروع باید چند تعریف ساده را بدانید :

نت چیست؟

 نشانه ای است که صداهای موسیقایی به وسیله آن نوشته و برای نشان دادن نسبی مدت و زمان اجرا ی یک صوت از آن استفاده می شود.

نت دارای هفت صدای اصلی می باشد که توسط دو نظام نامگذاری بیان می شوند:

الف - نظام هجایی     ب - نظام الفبایی

ما در این مقاله فقط نظام الفبایی را به شما معرفی می کنیم هرچند که در فیلم آموزش تئوری گیتار که در انتهای این مقاله آورده شده است هر دو نظام را به شما معرفی کرده ایم. در تصویر زیر که از نظام الفبایی می باشد هفت صدای نت به ترتیب از چپ به راست و از بم (کلفت) به زیر (نازک) آورده شده است :

نام نت ها در نظام الفبایی

این هفت صدای اصلی نت ، بارها و بارها می توانند در اکتاو های مختلف تکرار شوند، فعلا با اکتاو و تعریف آن کاری نداریم و فقط می دانیم که این نت ها بارها با صدای بم تر و یا با صدای زیر تر تکرار می شوند. برای این که راحت تر این موضوع را درک کنید از تصویر زیر که معروف به چرخه نت است استفاده می کنیم.

اگر تصویر زیر را در نظر بگیرید ، این نت ها در جهتی که مشخص شده است مرحله به مرحله در حال زیر تر (نازک تر) شدن هستند، اگر با دقت به تصویر نگاه کنید می بینید که بعد از نت "سی - B" ، دوباره همه نت ها تکرار می شوند اما با صدای نازک تر:

چرخه نت جهت نازک تر شدن

می توان این چرخه را در جهت معکوس هم نشان داد، آنگاه این نت ها در جهت مشخص شده در حال بم تر شدن می باشند، به تصویر زیر دقت کنید :

چرخه نت - جهت بم شدن

خط حامل موسیقی :

پنج خط موازی و با فاصله یکسان نسبت به هم که از پایین به بالا شمارش می شوند را خطوط حامل می گویند.

خطوط حامل موسیقی

نت های موسیقی را در بین خطوط و یا در روی خطوط می نویسند که با توجه به کلید موسیقی که جلوتر به آن اشاره می کنیم نام نت ها مشخص می شود. به تصویر زیر که جایگاه نت های موسیقی در خط حامل است دقت کنید، با توجه به تعریفی که کردیم ما می توانیم 11 نت را بنویسیم

جای نت ها در خطوط حامل

اما گستره صدایی ما بیشتر از 11 نت است ، همانطور که در چرخه نت گفتیم بارها و بارها نت های ما در جهت بم تر شدن و یا زیر تر شدن تکرار می شوند! پس مابقی نت ها را چطور بنویسیم؟

با توجه به اینکه شما در جلسه دوم آموزش گیتار هستید این موضوع را باز نمی کنیم زیرا فقط دانستن این نکته برای پیش بردن جلسه های آموزشی کافی است و در هر جایی که نیاز شد دوباره تئوری مورد نیاز آموزش گیتار را برای شما تشریح می کنیم اما در حد بسیار ساده بدانید که برای نشان دادن مابقی نت ها از خطوط تکمیلی و یا اضافه استفاده می کنیم که به صورت خط هایی در بالا یا پایین خطوط حامل می آیند :

خط اضافه یا تکمیلی موسیقی

کلید سل موسیقی :

کلید موسیقی که به انگلیسی Clef نوشته می شود برای تعیین زیر و بمی نت ها به کار می رود . ما سه نوع کلید داریم که در اینجا با توجه به اینکه در رابطه با تئوری موسیقی گیتار صحبت می کنیم فقط توضیحات مختصری در رابطه با کلید سل می دهیم اما شما می توانید برای اطلاعات بیشتر به مقاله انواع کلید های موسیقی مراجعه نمایید تا اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.

جایگاه کلید در قطعات موسیقی ، سمت چپ خطوط حامل می باشد و با توجه به اینکه بر روی کدامیک از خطوط حامل قرار می گیرید نام نت ها مشخص می شوند. در تصویر زیر ما نام نت ها را برای کلید سل که در قطعات گیتار و البته خیلی از ساز های دیگر استفاده می شود برای شما آورده ایم که می توانید به خاطر بسپارید :

کلید سل و نام نت های آن

شکل نت های موسیقی :

برای نوشتن نت های موسیقی بر روی خطوط حامل از علائمی استفاده می شود که نت نامیده می شوند. نت های مختلفی وجود دارند که هر کدام نشانگر یک ارزش زمانی هستند و همچنین با توجه به اینکه در کجای خطوط حامل قرار بگیرند بیانگر نام نت نیز هستند. این قسمت در تمام ساز ها یکسان است و بنابراین در مقاله ای بنام شکل ظاهری نت های موسیقی بصورت کامل به آن پرداخته ایم که حتما آن را مطالعه کنید ، همچنین برای فهمیدن زمان کشش نت های موسیقی حتما مقاله ارزش زمانی نت ها را بخوانید.

در فیلم آموزشی زیر که از دوره آموزش مجازی گیتار برای شما قرار داده ایم در مورد تئوری گیتار توضیح داده ایم و همینطور ارزش زمانی نت هایی که فعلا در جلسات آینده به آن نیاز داریم بصورت کامل شرح داده ایم و فعلا نیازی به اطلاعات بیشتر از این نیست و در جلسه های بعدی و در جای مورد نیاز حتما توضیحات مربوطه را ارائه خواهیم داد. حتما ویدئوی زیر را ببینید :

 

تمرینات دست چپ و راست در گیتار :

در آموزش گیتار جلسه اول یاد گرفتید که چطور گیتار را بگیرید و نحوه نشستن با گیتار را آموختید و همینطور نحوه استفاده از دست راست و دست چپ را بصورت جداگانه یاد گرفتید، اما در ادامه جلسه دوم آموزش گیتار قرار است یاد بگیرید که چطور بصورت همزمان از دو دوست چپ و راست خود استفاده کنید. این مرحله نیز یکی از مراحل بسیار مهم و پر اهمیت در یادگیری گیتار می باشد.  تمامی مراحل را بصورت ویدئو به شما آموزش داده ایم و می توانید در زیر ببینید اما محتویات فیلم زیر را بصورت تحریر هم در اورده ایم تا هنرجویانی که می خواهند بصورت نوشته نیز از این مقاله بهره ببرند نیز استفاده کنند.

 

ابتدا انگشت اول از دست چپ را به صورت عمود قبل از فرت اول گیتار قرار دهید و سپس با دست راست و با پیک، یک ضربه از بالا به پایین به سیم اول وارد نمایید .
در ادامه بدون اینکه انگشت اول را از روی سیم بردارید انگشت دوم را قبل از فرت دوم قرار دهید و با دست راست و با پیک ، یک ضربه دیگر از بالا به پایین بر روی سیم اول وارد نمایید، سپس انگشت سوم را قبل از فرت سوم قرار دهید و یک ضربه دیگر با دست راست از بالا به پایین بر روی سیم وارد نمایید و در نهایت انگشت چهارم را قبل از فرت چهار قرار داده و ضربه دیگری با دست راست از بالا به پایین بر روی سیم وارد می نماییم.

نکاتی که باید در این تمرین به آن دقت کنید :
نکته 1 : دقت کنید تا انگشت های دست چپ به صورت عمود بر روی سیم و دقیقا قبل از فرت قرار گیرد تا صدای خوبی ایجاد شود. در صورتی که انگشت بر روی فرت و یا وسط فرت قرار گیرد صدای تولید شده صدای مناسبی نمی باشد و دارای گِز می باشد.

نکته 2 :  به زاویه انگشت شصت و مچ دست چپ هم دقت نمایید که اشتباه انجام ندهید زیرا اجرای درست این حرکات در ابتدای مسیر یادگیری گیتار بسیار مهم است.

تمام تمرین های گفته شده را با صبر و حوصله به درستی انجام دهید و بارها آن ها را تکرار نمایید تا مهارت کافی پیدا کنید ، در نهایت حرکات گفته شده را باید بر روی هر شش سیم گیتار تمرین نمایید. در صورتی که سوالی داشتید در قسمت نظرات هنرجویان بپرسید تا پاسخ داده شود. موفق باشید