در ادامه‌ی مسیر یادگیری دف، دو ضربه‌ی ابتدایی را در این مقاله آموزش می‌دهیم که در نوازندگی دف بسیار مهم‌اند. پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید، زیرا این دو حرکت برای شروع دف زدن از اهمیت زیادی برخوردارند.

دو ضربه‌ای که برای شروع آموزش دف نوازی باید یاد بگیریم

در شروع این مقاله، که یکی از آموزش‌های اولیه‌ی ساز دف است، پیش از هر چیز باید با تقسیم‌بندی صفحه‌ی این ساز آشنا شویم تا بتوانیم دو حرکت اصلی در دف‌نوازی را یاد بگیریم؛ بنابراین، در اولین قدم صفحه‌ی دف را به سه قسمت مرکزی، میانه و کناره تقسیم می‌کنیم، زیرا باید بدانیم در ضربات مختلفی که در آموزش اولیه دف یاد می‌گیریم به کدام یک از این قسمت‌ها ضربه وارد کنیم.

قسمت های مختلف دف

آموزش ضربه تم در دف نوازی :

اولین ضربه‌ای که قرار است یاد بگیریم ضربه تم است، این ضربه تولیدکننده‌ی صدای بم است و با دست راست و در قسمت مرکزی دف نواخته می‌شود و علامت آن در شیوه نت نویسی ما که بصورت تک خط می باشد به شکل علامت تم است. البته ذکر این نکته ضروری است که اگر نوازنده راست‌دست باشد این ضربه را با دست راست می‌نوازد و اگر چپ‌دست باشد این ضربه را با دست چپ می‌نوازد. (در هر صورت، در این مقاله، فرض می‌کنیم نوازنده راست‌دست است.) نحوه‌ی اجرای ضربه تم به این صورت است که ابتدا باید شست دست راست را مماس با قسمت میانی کمانه دف قرار دهید (همانند تصویر زیر)

نحوه قرارگیری شست دست راست در کناره ساز دف

سپس برای اجرای ضربه کمی مچ دست خم می‌شود و تقریباً از قسمت بند انگشتان دست، به صفحه دف ضربه وارد می‌کنید. توجه : در صورتی که در اصول کلی گرفتن دف و نشستن با این ساز مشکل دارید حتما آموزش دف نوازی قسمت اول را مشاهده کنید.

نکاتی که در اجرای ضربه تم دف باید رعایت کنید:

- باید دقت کنید در اجرای این ضربه دست نه خیلی منقبض می‌شود و نه خیلی شل نگه داشته می‌شود و نباید بیش از اندازه به دستان‌تان فشار وارد شود زیرا این کار باعث خستگی سریع دست می‌شود.

- برای اجرای این حرکت باید مچ دست را کامل حرکت دهید، انجام این حرکت برای هنرجویانی که در مسیر شروع آموزش مقدماتی دف قرار دارند مفید است.

- در اجرای این ضربه انگشتان باید به هم چسبیده باشند و از هم باز نشوند.

- بعد از زدن ضربه، به هیچ عنوان نباید کف دست روی صفحه قرار گیرد زیرا باعث خفه‌شدن صدای دف می‌شود.

 

آموزش ضربه بک یا کناره در دف نوازی :
ضربه دوم ضربه کناره یا ضربه بک است که صدای زیر (نازک) ایجاد می کند و علامت آن علامت بک می باشد. برای نواختن این ضربه ابتدا باید شماره‌ی انگشتان دست را یاد بگیریم که به این صورت است: انگشت شست، شماره 1؛ انگشت اشاره، شماره 2؛ انگشت میانی،  شماره 3؛ انگشت حلقه، شماره 4؛ و، انگشت کوچک، شماره 5 است.

طریقه دف زدن در ضربه بک به این صورت است که ابتدا باید انگشتان شماره 3 و 4 به هم بچسبند و در مرحله‌ی بعد، طوری آن‌ها را روی لبه‌ی دف فرود می‌آوریم که انگشت 4 تقریباً روی لبه چوب بنشیند. در دف نوازی، ضربه بک صدای زیرتری را نسبت به ضربه تم ایجاد می‌کند.

نکاتی که در اجرای ضربه بک دف باید رعایت کنید:

- در اجرای این ضربه  نیز نباید دست شما خیلی محکم نگه داشته شود، باید به‌اندازه‌ای باشد که فشار زیادی به دست شما وارد نشود و به‌راحتی بتوانید این ضربه را اجرا کنید.

- در اجرای این حرکت نیز باید مچ دست را کامل حرکت دهید.

- بعد از زدن این ضربه به هیچ وجه نباید انگشتان شما روی صفحه ساز قرار گیرد زیرا همانطور که در بالا گفته شد باعث خفه‌شدن صدای خارج شده از دف می‌شود.

فیلم آموزش ضربه تم و بک دف را در زیر مشاهده کنید

ارائه چند تمرین برای اجرای ضربه تم و بک :

برای بهتر شدن طریقه دف زدن باید آموزش‌هایی را که به شما داده می‌شود بارها و بارها تمرین کنید تا در اجرای این حرکات مهارت پیدا کنید؛ بنابراین، این دو حرکت را که از ضربات پایه دف هستند بارها با فاصله‌ی زمانی مشخص با صدای بلند بشمارید و اجرا کنید. برای مثال، ابتدا فقط ضربه تم دف را تا 4 بشمارید و برای هر شماره یک بار اجرا کنید. این حرکت را بارها تکرار کنید و بعد از یادگیری سراغ ضربه بک بروید و همان تمرین ها را انجام دهید. در نهایت، می‌توانید این دو ضربه را یکی در میان اجرا کنید (برای مثال شماره یک تم، شماره دو بک و ...). 
نکته دیگر برای بهتر شدن طریقه دف زدن، تمرین در مقابل آیینه است. با قرار گرفتن روبه‌روی آیینه، ضعف‌ها احتمالی در نشستن و اجرای حرکات را مشاهده و آن‌ها را اصلاح می‌کنید، که برای شروع دف نوازی بسیار مهم است.
نکته بسیار مهم : یادگیری شیوه دف زدن بسیار مهم است؛ بنابراین، در یادگیری این دو حرکت که جزو حرکات اصلی دف به حساب می‌آیند اصلا عجله نکنید و با سرعت پایین و شمرده شمرده پیش بروید. سوالات خود را در انتهای این مقاله بپرسید تا پاسخ داده شود.

بعد از یادگیری این دو حرکت می توانید تمرینات ساده دف نوازی را که همراه با ویدئو آموزشی می باشد مشاهده و تمرین کنید.

موفق باشید