شاید برای شما که مدتی است یادگیری گیتار را آغاز کرده اید این سوال پیش بیاید که انتخاب نوع و جنس سیم گیتار باید تابع چه عواملی باشد یا سیم های گیتار را هر چند وقت باید تعویض کنیم ؟
تفاوت سیم های گیتار در برندهای مختلف چیست ؟
مفهوم تنشن در مشخصات سیم های گیتار چیست ؟ و... سوالات بسیار دیگر ، در ادامه این مطلب سعی کردیم تا به برخی از این سوالات پاسخ دهیم.
سیم های گیتار کلاسیک چگونه باید انتخاب شوند ؟
صدا و قابلیت نواختن دو فاکتور مهم در انتخاب سیم های گیتار کلاسیک می باشند . متاسفانه دانستن این دو فاکتور به راحتی امکان پذیر نیست یا باید با تمرین و تکرار و از روی تجربه ای که کسب کرده اید سیم ها را انتخاب کنید و یا اگر مبتدی هستید از راهنمایی های افراد با تجربه کمک بگیرید، بنابراین در ابتدای این مسیر بهتر است که جنس سیم های گیتار را بشناسید
سیم های گیتار از چه جنسی ساخته شده اند ؟
سیم های سه گانه پایین (تریبل) گیتار کلاسیک و فلامنگو از جنس نایلون ، فیبر کربن و یا نایلون تغییر داده شده ای که به آن تیتانویم می گویند ساخته می شوند.
سیم های گیتار باس معمولا از نایلون کلاف شده که با سیم های بسیار نازکی از مس روکش می شوند، برای کاربردهای مختلف ساخته می شوند. بسیاری از این روکش ها که از انواع مختلف فلزات هستند تاثیرات زیادی روی نوع صدای ایجاد شده ی سیم دارند. مواد سخت تر صدایی واضح و درخشان تری ایجاد می کنند و به همان ترتیب مواد نرم تر صدایی گرمتر و نازک تری تولید می کنند و اگر سیمی از جنس فلز خالص مانند نقره ی خالص باشد صدایی بسیار واضح تر و با خلوص تری تولید می کنند که البته به همان اندازه از لحاظ مادی ، قیمت آن بسیار افزایش می یابد.
مزایا و معایب سیم های نایلونی چیست ؟
سیم های نایلونی همانند سری سیم های Augustine Regal صدایی گرم ، متعادل ، و نسبتا پایداری تولید می کنند ، همچنین این سیم ها نواختن ویبراتور را راحتر می کنند. به هر حال نسبت به دیگر انواع سیم ها صدایی بلند و قوی تولید نمی کنند , آنچنان که در بعضی از گیتارها سیم های نایلونی صدایی کمی ناشفاف تولید میکنند.
مزایا و معایب سیم های فیبر کربن چیست ؟
سیم های کربنی که در اصطلاح تخصصی آن فلوروکربن نامیده می شوند مانند سری سیم های Savarez 540 HT Classic ، صدایی روشن و شفاف ، با پرتاب بالا و قوی تولید می کنند ، همچنین کوک گیتار درد این سیم ها پایدار و طولانی مدت می باشد. اما یکی از معایب آنها می تواند تولید آهنگ کمی ناهماهنگ باشد و صدای تولید شده به دلیل قدرت بالا ، کمی گوش خراش باشد به همین خاطر کنترل نوازنده روی آن ها کمی دشوارتر می شود.
مزایا و معایب سیم های تیتانیومی چیست ؟
سیم های تیتانیومی از قبیل Galli Titanio بطور بنیادی از نایلون ساخته شده اند در این سیم ها مقدار کمی تیتانیوم اضافه شده است که باعث می شود رنگی آبی داشته باشند. صدای این سیم ها در پایان بسیار قدرتمند بوده اما در رنج میانی ضعیف تر می باشد از دیگر مزایا این سیم ها می توان به پایدار بودن صدای ارتعاشی اشاره کرد. معایب آنها هم می تواند شامل بالا بودن بیش از حد هارمونیک (overtone) ایجاد شده باشد که باعث تولید صدایی غژ یا پینگ مانند ، زیر و تیز شوند و همچنین کوک آنها می تواند به درجه حرارت محیط حساس باشد.
آیا سیم های کلاسیک اساسا برای نواختن آهنگ های فلامنکو طراحی می شوند ؟
جواب این سوال مثبت است. بعضی از انواع آنها می توان به سیم های سری Pro Arte Flamenco EJ25 تولید کمپانی داداریو (D'Addario) و سری سیم های 2001 Flamenco و Elite Flamenco 82 تولید کمپانی لا بلا (La Bella) اشاره کرد. این سیم ها از مواد سخت تر تولید شده اند تا صدایی روشن تر و واضح تری ایجاد می کنند بخصوص وقتی که نواختن گیتار سریع باشد که در اجرای سبک فلامنکو بسیار رایج است.
فاکتور تنشن (Tension) در سیم های گیتار کلاسیک چیست ؟
تنشن فاکتور مهمی برای انتخاب سیم های گیتار می باشد بخاطر آنکه روی صدای تولید شده ی گیتار و حسی که به نوازنده در هنگام نواختن می دهد ، تاثیری زیادی می گذارد.
تنشن عبارت است از میزان نیرویی که شما باید به سیم های گیتار وارد نمایید تا صدای کوک شده تولید گردد.(البته این یک تعریف بسیار ساده می باشد تا تنشن کمی برای شما ملموس تر باشد ، اینکه مقدار عددی تنشن چگونه بدست می آید و تابع چه عواملی است مبحثی بسیار تخصصی و پیچیده می باشد )
بسیاری از سازندگان کلاسیک ، سیم هایی با تنشن های متفاوت تولید می کنند. از تنش های بسیار لایت (extra light) تا تنشن های بسیار سخت (extra hard) . سیم های با تنشن نرمال در محدوده وسط این رنج قرار می گیرند که انتخاب خوبی برای نوازندگان می باشند مگر آنکه با توجه به خواسته ها و سلایق ، نوازنده خود تصمیم بگیرد که تنشن خاصی برای او نتیجه ی بهتری خواهد داد.
بعضی از نوازندگان تنشن های سخت تر را ترجیح می دهند بخاطر آنکه می توانند صدایی بلند تر تولید کنند و این حس را دارند که با این سیم ها دست راست آنها سریعتر قادر به نوازندگی خواهد بود.
بطور خلاصه در انتخاب سیم های گیتار موارد زیر را در نظر بگیرید :
- سیم هایی که تنشن لایت و نرمال دارند صدایی با قدرت ضعیف تر اما شفاف تری تولید می کنند ، پرتاپ صدایی کمتری دارند و ویبراسیون آنها به خوبی می باشند.
- سیم های که تنشن های بالاتری دارند ، قدرت صدا افزایش می یابد و به همین دلیل پرتاپ صدا بیشتر می باشد و نوازنده هنگام نواختن صدایی بلندتری می شنود ،اما ویبراسیون آنها به خوبی سیم های نرمال و لایت نیست و از شفافیت و وضوح صدا کاسته می شود.
- برخی از سازندگان سیم پیشنهاد می کنند که نوازندگان از سیم های با تنشن های بسیار بالا استفاده نکنند چون ممکن است در طولانی مدت به کیفیت ساز صدمه بزنند.
روی هم رفته با اینکه انتخاب تنشن کاملا شخصی و سلیقه ای می باشد اما نیاز به تجربه و آزمون خطای نوازنده برای آن است. هنگامی که شما تنشن مورد نظرتان را انتخاب کردید نیاز به آن است که گیتار خود را با آن تنظیم کنید تا بهترین نتیجه را از لحاظ تولید صدا بدست آورید.
آیا می توان از سیم های گیتار آکوستیک یا الکتریک برای گیتار کلاسیک یا بلعکس استفاده کرد ؟
پاسخ به این سوال خیر می باشد. سیم های گیتار کلاسیک دارای تنشن پایین تری نسبت به گیتار آکوستیک و الکتریک می باشند. استفاده از سیم های آکوستیک و الکتریک برای گیتار کلاسیک ممکن است به ساز شما صدمه بزند.
به همین صورت شما نمی توانید سیم های کلاسیک را برای دو نوع دیگر گیتار بکار ببرید ، زیرا سیم های گیتار کلاسیک دارای تنشن پایینی می باشند و صدایی ضعیف تری تولید می کنند.
آیا می توان در یک گیتار از سیم های تولید شده از برندهای مختلف استفاده کرد ؟
بله ، بسیاری از گیتاریست های حرفه ای از میکس برندهای مختلف در گیتارشان استفاده می کنند تا صدای مورد نیازشان با توجه به سبک نوازندگی خود تولید شود.
معمولا هر چند وقت باید سیم های گیتار تعویض شوند ؟
پاسخ به این سوال بستگی به این دارد که چقدر از گیتارتان استفاده می کنید. همانطور که معمولا لاستیک های یک ماشین بسته به کیلومتر راه رفته باید تعویض شوند ، سیم های گیتار هم در طول زمان بسته به استفاده بیشترشان ممکن است خاصیت صدایی و ارتعاشی خودشان را از دست بدهند و در این بین شرایط محیطی هم می تواند عامل افت کیفیت آنها شوند ، مثلا رطوبت بالا این افت کیفیت را تشدید می کند.
همانطور که در بالا توضیح داده شد بسیار از انواع سیم های گیتار کلاسیک دارای روکش فلزی می باشند که در طول زمان در معرض اکسیداسیون و سایر عوامل خورندگی فلزات قرار می گیرند.
سیم های قدیمی تر ، صدایی غیر شفاف و در اصطلاح مرده تولید می کنند و همچنین نواختن آنها سخت تر می باشند. برخی از گیتاریست ها معمولا هر ماه سیم های ساز خود را تعویض می کنند و گیتاریست های حرفه ای تر بطور هفتگی مبادرت به تعویض سیم های میکنند ! اما برای شما که شاید مبتدی باشید بهتر است سیم ها را هر سه ماه یا شش ماه تعویض نمایید ، البته باز هم این بستگی به استفاده ی شما دارد .
در مطالب آینده نحوه ی تعویض سیم ها در گیتارهای مختلف را به شما آموزش خواهیم داد.