جز به انگلیسی Jazz (در فارسی جاز هم تلفظ می شود) یکی از سبک های پرطرفدار دنیای موسیقی می باشد که همانند سبک بلوز ، توسط سیاهپوستان شهر نیواورلئان ایالت لوئیزانا به دنیای موسیقی معرفی شد و پس از جنگ جهانی دوم بتدریج در سراسر دنیا رواج یافت.
موسیقی ریتمیک آفریقایی از مشخصه های اصلی سبک های موسیقی سیاهان می باشد ، دوران بردگی ، سختی ها و مشقت های ناشی از کارهای اجباری ، ظلم و نژادپرستی جامعه نسبت به آنها همگی دلایل پدیدار گشتن این مشخصه هایی خاصی در سبک موسیقی سیاهپوستان می باشد.در اوایل قرن نوزدهم خصوصا در دهه 20 میلادی ، جز بعنوان یک اصطلاح و واژه در موسیقی به رسمیت شناخته شد.
هنگامی که جز به کشورهای مختلف دنیا معرفی شد ، به سرعت با فرهنگ ، موسیقی بومی و محلی این کشورها تلفیق شد. این آمیختگی موجب بوجود آمدن زیر شاخه های جدیدی از سبک جز شد. در دهه اول قرن نوزدهم جز نیو اورلئان بعنوان پیشتاز این سبک محسوب می شود.
در دهه 30 ، جز کانزاس سیتی با مشخصه ی هارد سویینگ و همراهی Big band ها بروز کرد ، Big Band گروهی از نوازندگان هستند که در اجراهای خود حداقل از 10 ساز همچون ترومپت ، ترومبا ، ساکسیفون و... استفاده می کنند. از دیگر شاخه های معرفی شده در این دوران می توان به جز گیپسی اشاره کرد.
در اوایل 1940 ، بی باپ یکی از سبک های معروف جز در نیویورک پایه ریزی شد. مشخصه های این سبک می عبارتند از تغییرات بنیادی در نحوه ی اجرا ، هارمونی های پیجیده و ریتم های غیر قابل پیش بینی ، اجراهای سریع و.... از بزرگان سبک بی باپ می توان به چارلی پارکر ، دیزلی گیلسپی اشاره کرد.
در اواخر دهه 40 سبک کول جز با ویژگی های ریتم های آرامتر و رمانتیک رواج پیدا کرد. از دیگر سبک های جز می توان به فری جز (دهه ی 50) ، هارد بوپ (اواسط دهه ی پنجاه) و .... اشاره کرد
بطور کلی برخی از سبک های فرعی جز عبارتند از :
کانزاس سیتی
بیباپ
کول جز
فری جز
جاز برزیلی
سالسا جز
فیوژن
سول جز
اسید جز
مدال جز
آوانگارد جز
ریشه اصلی سبک جز از دو سبک رگاتیم و بلوز می باشد و دارای برخی ویژگی های مشترک زیر می باشد :
نت های بلو یا “Blue notes”
این نت ها که به نت های محزون نیز معروف هستند به دلایل احساسی دارای زیر و بمی خاص ، متفاوت تر از اجراهای استاندارد می باشد و معمولا دارای فاصله ای بین یک ربع پرده و نیم پرده است.
بداهه خوانی یا “Improvise”
حرکات موزون یا “Swing”
در موسیقی سیاهپوستان حرکات موزون شبیه به یک نوع رقص خاص بسیار پرکاربرد است و در سبک جز نیز Swing اجرا می شود.
آواز خوانی به سبک خطاب قرار دادن و پاسخ دادن "call and response vocals”
بکار بردن هم زمان چند آواز در وزن ها و تن های مختلف یا “Polyrhythm”
تفاوت جز با سبک های بلوز و رگاتیم ، در استفاده بیش از حد از بداهه خوانی می باشد. در اجرای موسیقی به سبک جز ، از سازهای اصلی ساسکسفون ، ترومبون ، ترومپت ، پیانو ، کی برد ، کلاینت ، درامز و گیتار استفاده می شود در این بین ارتباط بین درامز – گیتار و پیانو مشهود است.