ایرج جنتی عطایی ترانه سرا ، فیلم نامه و نمایش نویس و کارگردان تئاتر می باشند. وی در 19 دی ماه 1325 در مشهد از پدری تبریزی و مادری اهل عشق آباد ترکمنستان به دنیا آمد. مادرش بدنبال سختی های حکومت استالینی اتحادیه جماهیر شوروی مجبور به ترک وطن شد به مشهد مهاجرت کرد. پدرش در نیروی هوایی مشغول بود و به همین خاطر چند سالی را مجبور شد تا در دزفول به همراه خانواده زندگی کنند.خیلی زود و دوران کودکی به تهران مهاجرت کردند و عمده ی فعالیت های هنری ایرج از این دوره کلید خورد.
به دلیل علاقه ی پدرش به موسیقی ، ایرج از نوجوانی علاقه مند به موسیقی شده بود. پدرش سازهای تار ، فلوت ، گارمون را می نواخت و بصورت خصوصی در خلوت خود آواز می خواند.سالها به توصیه پدرش ویولن می نواخت اما نه بصورت حرفه ای . وی در نهایت تصمیم گرفت بجای نوازندگی به ترانه سرایی رو آورد. اما ایرج به گفته خودش قبل از آنکه ترانه سرا باشد کارگردان تئاتر بوده است. وی از 7 سالگی در حرفه ی تئاتر فعالیت کرده است و فارغ التحصیل رشته ی تئاتر از مدرسه ی هنرهای دراماتیک تهران می باشد. همچنین ایرج جنتی عطایی دانش آموخته ی جامعه شناسی هنر از کالج چلسی انگلستان می باشد.
ایرج ترانه سرایی را از اویل دهه ی چهل شروع کرد. همچون بسیاری از هنرمندان مطرح ، در آن زمان کار خود را بصورت آماتور از رادیو شروع کرد و اولین کار رسمی اش که از رادیو پخش شد ترانه ای برای ملودی از سلیمان اکبری سروده بود با عنوان شِکوه که روز جمعه از برنامه ی رادیو پخش شد.بعدها در گروه حرفه ای تر با یکی از بهترین آهنگسازان موسیقی پاپ ایران پرویز مقصدی آغاز کرد.
یکی از مشهورترین ترانه هایی که در این دوره سرود ترانه ی گل سرخ به خوانندگی ویگن بود. بعدها در کنار ترانه سرایانی همچون اردلان سرفراز ، شهیار قنبری ، منصور تهرانی و.. به استدیو طنین پیوست. و با آهنگسازان برجسته ی آن زمان همچون واروژان ، حسن شماعی زاده ، بابک بیات و خوانندگانی همچون داریوش ، ابی ، گوگوش و... کار کرد.
با شروع موج نوی ترانه سرایی در اوایل دهه ی پنجاه و تولد موسیقی پاپ در ایران ترانه سرایی جنتی عطایی به اوج خود رسیده بود وی با همراهی دوست دوران نوجوانی اش بابک بیات در سال 1352 ترانه ی جنگل را با اجرای داریوش اقبالی منتشر کرد. اما این ترانه به همراه ترانه های بن بست و خونه از دید سازمان امنیت کشور در آن زمان ساواک سیاسی ، بر خلاف ارزش های حکومتی و عبور از خط قرمزها محسوب شد به همین دلیل در سال 1353 به همراه داریوش دستگیر شدند. به همین دلیل او جایزه ی فروغ خود را که در سال 1351 به پاس ارزش های هنری و اجتماعی ترانه هایش دریافت کرده بود پس داد.
همانند بسیاری از هنرمندان ایرانی در زمان انقلاب در سال 57 به ترک میهن تن داد و به انگلستان مهاجرت کرد و همچنان پس از آن در تبعید نیز به ترانه سرایی پرداخت و ترانه های ماندگاری را از خود بجا گذاشت. در طول فعالیت های هنری خود پیش و پس از انقلاب بیش از 300 ترانه سروده است.
همچنین از ایرج جنتی عطایی چندین کتاب نیز منتشر شده است کتابهایی همچون :
زمزمه های یک شب 30 ساله ، گزیده ای از ترانه ها
از معروفترین نمایشنامه های نوشته توسط این هنرمند آثار زیر می باشند:
شکستن و رَستن - ۱۳۵۸
زخمهای ما (انگلیسی) ـ ۱۹۸۳
فاخته دهاندوخته ـ ۱۹۸۶
پرومته در اوین ـ ۱۹۸۷
رستمی دیگر اسفندیاری دیگر ـ ۱۹۹۲
پروانهای در مشت ـ ۱۹۹۵
رفت و برگشت ـ ۲۰۰۰
یک رؤیای خصوصی، (چاپ نشده) ۱۳۹۲
خورشید شب (انگلیسی) ـ گزیده آثار۱۹۸۹
برخی از مهمترین ترانه های ایرج جنتی عطایی :
گل سرخ ، ویگن ، آهنگساز پرویز مقصدی
دختر رویایی ، عارف ، آهنگساز پرویز مقصدی
قصه ی وفا ، گوگوش ، آهنگساز پرویز مقصدی
بیقرار ، گوگوش ، آهنگساز پرویز مقصدی
رقص برگ ها ، عارف ، آهنگساز واروژان
باور کن ، گوگوش ، آهنگساز سلیمان اکبری
حکایت ، گوکوش ، آهنگساز سورن
بیگانه ، عارف ، آهنگساز پرویز مقصدی
با نام تو ، عارف ، آهنگساز حسن لشکری
مرد تنها ، عارف ، آهنگساز سورن
پسرم ، داریوش ، آهنگساز بابک بیات
شهر غم ، داریوش ، آهنگساز بابک بیات
جنگل ، داریوش ، آهنگساز بابک بیات
علی کنکوری ، داریوش ، آهنگساز بابک بیات
شب شیشه ای ، گوکوش ، آهنگساز واروژان
بن بست ، داریوش ، آهنگساز بابک بیات
همسفر ، گوگوش ، آهنگساز واروژان
خاتون ، ابی ، آهنگساز بابک بیات
سایه ، ابی ، آهنگساز بابک بیات
کندو ، ابی ، آهنگساز بابک بیات
قصه گل و تگرگ ، عارف ، آهنگساز سیاوش قمیشی
گل بیتا ، داریوش ، آهنگساز صادق نوجوکی
طلوع کن ، ابی ، آهنگساز اسفندیار منفردزاده
آواز خاموش ، بیژن مرتضوی ، آهنگساز فرید زلاند
قصه ی تو قصه ی من ، لیلا فروهر ، آهنگساز سیاوش قمیشی
درخت ، ابی ، آهنگساز سیاوش قمیشی
شب نیلوفری ، ابی ، آهنگساز سیاوش قمیشی
تحمل کن ، ابی ، آهنگساز سیاوش قمیشی
و...